Αναζητώντας Τόπους Συνύπαρξης
Αναζητώντας Τόπους Συνύπαρξης
Αυτό που συμβαίνει είναι η ταύτιση των μουσουλμάνων με την «Τουρκία» και τους «Τούρκους», γεγονός που προκαλεί την ενεργοποίηση εθνικιστικών αντανακλαστικών. Κατά την γνώμη τους οι μουσουλμάνοι μετανάστες δεν υφίστανται ιδιαίτερες διακρίσεις λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων
Στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης «Αναζητώντας Τόπους Συνύπαρξης» (2007 Ευρωπαϊκό Έτος Ίσων Ευκαιριών για Όλους), πραγματοποιήθηκε εξάμηνη εθνογραφική έρευνα στα όρια του Δήμου Αθηναίων. Στόχος της έρευνας ήταν η διερεύνηση της έννοιας των πολλαπλών διακρίσεων που ενδεχομένως υφίστανται οι μουσουλμάνοι μετανάστες.
Την ευθύνη για την πραγματοποίηση των συνεντεύξεων είχε ο κοινωνικός ανθρωπολόγος, Δημήτρης Αντωνίου, ο οποίος διεξήγαγε 15 συνεντεύξεις με μουσουλμάνους μετανάστες διαφορετικού φύλου, ηλικίας και καταγωγής.
Η κοινωνική ανθρωπολόγος, ’ννα Μιχαλακέλη, διεξήγαγε 6 συμπληρωματικές συνεντεύξεις.Κεντρικά ζητήματα που αναδεικνύονται από τις συνεντεύξεις με τους μουσουλμάνους μετανάστες είναι τα εξής:
Οι μουσουλμάνοι μετανάστες θεωρούν ότι δεν υπάρχει ισλαμοφοβία «δυτικού τύπου» στην Ελλάδα, δηλαδή η μουσουλμανική παρουσία δεν ταυτίζεται με το ενδεχόμενο τρομοκρατικής δράση.
Αυτό που συμβαίνει είναι η ταύτιση των μουσουλμάνων με την «Τουρκία» και τους «Τούρκους», γεγονός που προκαλεί την ενεργοποίηση εθνικιστικών αντανακλαστικών. Κατά την γνώμη τους οι μουσουλμάνοι μετανάστες δεν υφίστανται ιδιαίτερες διακρίσεις λόγω των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων.
Οι διακρίσεις που υφίστανται οι μουσουλμάνοι μετανάστες στην Ελλάδα, σύμφωνα πάντα με τους συνεντευξιαζόμενους, οφείλονται στο ότι είναι «ξένοι σε ξένη χώρα».
Ως προς αυτό, έχουν να αφηγηθούν ποικίλα περιστατικά διακριτικής μεταχείρισης τόσο από τις ελληνικές αρχές και δημόσιες υπηρεσίες, όσο και από τους απλούς πολίτες.
Όσον αφορά στο χώρο εργασίας τους οι μουσουλμάνοι μετανάστες έχουν κατά καιρούς πέσει θύματα διακρίσεων για λόγους εθνοτικής καταγωγής και όχι για λόγους θρησκευτικών πεποιθήσεων. Βέβαια, στο θέμα της τέλεσης των θρησκευτικών καθηκόντων τους και ιδιαίτερα στο ζήτημα της προσευχής ή του εορτασμού του ραμαζανιού είναι γεγονός ότι η τέλεση των τελετουργιών και των λατρευτικών αυτών πρακτικών δεν είναι πάντα εύκολη.
Οι Έλληνες εργοδότες συχνά δεν δείχνουν καμία κατανόηση για τις γιορτές ή τις προσευχές η τήρηση των οποίων είναι σημαντική για έναν «πιστό» μουσουλμάνο.
Οι εργοδότες συνήθως δεν είναι πρόθυμοι να δεχτούν τροποποίηση του ωραρίου των μουσουλμάνων εργατών προκειμένου οι τελευταίοι να εκτελέσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
Εδώ αξίζει να αναφερθεί ότι έγινε αναφορά σε περιστατικά που εργοδότες επιτρέπουν σε εργαζόμενους να διακόπτουν την εργασία τους το μεσημέρι της Παρασκευής προκειμένου αυτοί να συμμετάσχουν στην προσευχή. Σπάνιες είναι οι περιπτώσεις όπου Έλληνες εργοδότες έχουν αρνηθεί να προσλάβουν ένα μετανάστη λόγω του ότι ο τελευταίος είναι μουσουλμάνος.
Αυτό που δυσαρεστεί τους μουσουλμάνους μετανάστες είναι ότι οι Έλληνες δεν δείχνουν τον απαραίτητο σεβασμό τόσο στη θρησκεία τους όσο και στη διαφορετική τους κουλτούρα. Οι ερωτώμενοι μουσουλμάνοι διατείνονται ότι δεν τους ενοχλεί όταν Έλληνες ασκούν κριτική στην θρησκεία τους ή σε πολιτισμικές πρακτικές τους αλλά θεωρούν προσβολή όταν οι Έλληνες συνομιλητές περιορίζονται σε ένα κακόβουλο σχολιασμό του πολιτισμικού αξιακού πλαισίου των μουσουλμάνων, χωρίς να συμμετέχουν σε μια διαλογική συζήτηση με τους μετανάστες.
Έχει ενδιαφέρον ότι η κριτική στο αξιακό πλαίσιο των μουσουλμάνων κυρίως επικεντρώνεται σε θέματα που έχουν να κάνουν με την θέση των γυναικών στην ισλαμική παράδοση.
Οι Έλληνες κατηγορούν τους μουσουλμάνους μετανάστες για καταπίεση των γυναικών τους.
Οι συνεντευξιαζόμενοι διατείνονται ότι οι ίδιοι οι μετανάστες βλέπουν τα πράγματα από τελείως διαφορετική γωνία και σημειώνουν ότι οι γυναίκες στο Ισλάμ είναι πραγματικά «ελεύθερες», σε αντίθεση με τις γυναίκες στο δυτικό κόσμο.
Αυτό που ενοχλεί ιδιαίτερα τους μουσουλμάνους μετανάστες είναι επικριτικά σχόλια Ελλήνων οι οποίοι κατακρίνουν τους μουσουλμάνους όχι για το ότι ασπάζονται τον ισλαμισμό αλλά γιατί γενικώς είναι θρησκευόμενοι.
Πρόκειται εδώ όχι για έκφραση αντίδρασης χριστιανών έναντι μουσουλμάνων αλλά μη θρησκευόμενων Ελλήνων πολιτών έναντι θρησκευόμενων μεταναστών.
Οι μουσουλμάνοι μετανάστες στην Ελλάδα έχουν τρία βασικά αιτήματα από το Κράτος και την ελληνική Εκκλησία:
α) Νομιμοποίηση-χαρτιά,
β) Τζαμί,
γ) Νεκροταφείο.
Πιστεύουν ότι η Εκκλησία έχει τη δύναμη να βοηθήσει και στα τρία. Ωστόσο, επειδή υπάρχουν αντιδράσεις τόσο στο εσωτερικό της, όσο και γενικότερα στην ελληνική κοινωνία, δεν έχουν προχωρήσει ζητήματα όπως, για παράδειγμα, η κατασκευή του τζαμιού.Μέσα από τις αφηγήσεις των μεταναστών, αναδεικνύεται συχνά το ζήτημα της διατήρησης της θρησκευτικής τους ταυτότητας μέσα σε ένα περιβάλλον που είναι σχεδόν αποκλειστικά χριστιανικό. Η θρησκευτική ταυτότητα είναι εξίσου, αν όχι σημαντικότερη, από την εθνική, εθνοτική.
πηγή: www.kspm.gr