Sunday, June 1, 2025
ΔιδασκαλίαΚαθημερινότηταΚαθημερινότηταΟ Προφήτης Μουχάμμαντ

Να ελεήσεις τον εαυτό σου

Το Ιερό Quran επαινεί τον προφήτη Mouhammad για το έλεος, την επιείκεια και τη στοργή που είχε απέναντι στους ανθρώπους. Ο προφήτης έχει σταλεί ως καθοδηγητής προς το καλό για όλους τους ανθρώπους και φρόντιζε να τους δείχνει κάθε έλεος, ενδιαφέρον και φροντίδα. Λέει το Quran: «Είναι το έλεος που σου χάρισε ο Allah που σε έκανε να τους αντιμετωπίσεις επιεικώς και αν ήσουν απότομος και σκληρόκαρδος, θα έφευγαν από δίπλα σου». Quran. 3.159.

(آل عمران:159){فَبِمَا رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَلَوْ كُنْتَ فَظّاً غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ}

ο βίος του Προφήτη ήταν όντως παράδειγμα προς μίμηση καθώς υποδείκνυε τον μέγιστο βαθμό ελέους προς τους ανθρώπους κάθε τάξης και φυλής. Η Κυρία Aisha, σύζυγος του, αφηγείται τα εξής: «Κάθε φορά που ο Προφήτης ήταν μπροστά σε δυο επιλογές, επέλεγε την πιο εύκολη, εκτός αν επρόκειτο για κάποια αμαρτία, τότε ήταν ο πιο μακρινός άνθρωπος από αυτήν». Το αφηγείται ο Imam Bukhari.

. عن عائشة  (ما خُيِّرَ رسول الله بين أمرين قط إلا أخذ أيسرهما ما لم يكن إثما، فإن كان إثما كان أبعد الناس منه) رواه البخاري

Οι συνοδοί του Προφήτη συνειδητοποίησαν πόσο επιεικής ήταν ο Προφήτης με όλους. Λέει ο συνοδός Malik bin al Houwairith: «Ήρθα στον Προφήτη, ειρήνη σ’ αυτόν, μαζί με άλλους από τη φυλή μου και μας φιλοξένησε επί είκοσι ημέρες. Ήταν επιεικής και ελεήμων». Το αφηγείται ο Imam Bukhari.

عن مالك بن الحويرث قال: (أتيتُ النبي صلى الله عليه وسلم في نفر من قومي، فأقمنا عنده عشرين ليلة، وكان رحيما رفيقا) رواه البخاري

Ο Προφήτης ενθάρρυνε όλους να φέρονται επιεικώς και τους απέτρεπε να φέρονται με βία και αγριότητα. Τους ενθάρρυνε να κρίνουν και να μεταχειρίζονται τους άλλους με βάση τη διευκόλυνση (των υποθέσεων) και όχι την αυστηρότητα.

Λέει ο Προφήτης: «Ο Allah είναι επιεικής και δίνει για την επιείκεια ό,τι δεν δίνει στη βία». Το αφηγείται ο Imam Mouslim.

إن الله رفيق يحب الرفق، ويعطي على الرفق ما لا يعطي على العنف، وما لا يعطي على ما سواه

رواه مسلم

 

Λέει επίσης: «Η επιείκεια αν μπει σε κάποιο πράγμα το ομορφαίνει και αν αφαιρεθεί από κάτι το ασχημαίνει». Το αφηγείται ο Imam Mouslim.

إن الرفق لا يكون في شيء إلا زانه، ولا يُنْزَع مِنْ شيء إلا شانه

Σε άλλη ρήση λέει: «Όποιος στερείται την επιείκεια, στερείται κάθε καλοσύνη”. Το αφηγείται ο Imam Mouslim.

(مَنْ يُحْرَم الرفق يُحْرَم الخير كله)

روى مسلم

Η επιείκεια πρέπει να μπει σε κάθε πτυχή της ζωής του ανθρώπου: με μεγάλους και μικρούς, με συγγενείς και άσχετους, με γνωστούς και άγνωστους, ακόμα με τον εαυτό μας.

Στο ταξίδι για προσκύνημα στη Μέκκα, ο Προφήτης βλέπει έναν γέροντα να περπατάει στηριγμένος στα δυο παιδιά του λόγω γηρατειών. Ο Προφήτης ρωτάει: τι έχει αυτός (γιατί περπατάει αντί να ιππεύει;). Του είπαν πως έχει ορκιστεί να πάει το ταξίδι περπατώντας στα πόδια. Εδώ ο Προφήτης σχολιάζει: «Ο Allah δεν έχει καμιά ανάγκη να ταλαιπωρεί αυτός τον εαυτό του”. Το αφηγείται ο Imam Bukhari.

 

ـ عن أنس أن النبي رأى شيخا يُهادَى بين ابنيه (يمشي بَينهما مُعْتَمدًا عليهما لضَعْفه)، قال: ما بال هذا؟! قالوا: نَذَر أن يمشي، قال: إن الله عن تعذيب هذا نفسه لغَنِيٌّ، وأمره أن يركب) رواه البخاري

Υπάρχει ένας γενικός κανόνας και ένας μεγάλος σκοπός του Ισλάμ τον οποίο λέει το εξής εδάφιο: «Ο Allah θέλει να σας διευκολύνει τον βίο και δεν θέλει να σας βάλει σε δυσκολίες». Quran. 2.185.

{يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ}

(البقرة:185)

Σε άλλο περιστατικό, ενώ ο Προφήτης έκανε κήρυγμα, είδε έναν άνθρωπο να στέκεται στον ήλιο. Όταν ο Προφήτης ρώτησε τον λόγο της πράξης του, του είπαν πως αυτός έχει δώσει όρκο να στέκεται όρθιος και να μη κάθεται, να μη μιλάει και να μένει νηστικός. Τότε ο Προφήτης τους είπε: πείτε του να μιλάει, να πάει στη σκιά, να κάτσει και να ολοκληρώσει τη νηστεία του». Το αφηγείται ο Imam Abu Dawood.

عن عبد الله بن عباس قال: (بينما النبي صلى الله عليه وسلم يخطب إذا هو برجل قائم في الشمس، فسأل عنه قالوا: هذا أبو إسرائيل نذر أن يقوم ولا يقعد، ولا يستظل، ولا يتكلم، ويصوم، قال: مُروه فليتكلم، وليستظل، ولْيَقْعُد، ولْيُتِمَّ صومه)

رواه أبو داود

Ο γνώστης Χαττάμπι σχολιάζει εδώ: «Ο όρκος του συγκεκριμένου άνδρα περιλάμβανε δυο πράγματα: μια υπακοή και μια αμαρτία. Έτσι, ο Προφήτης τον διέταξε να ολοκληρώσει τη νηστεία που αποτελεί υπακοή στον Allah, ενώ τον διέταξε να εγκαταλείψει ό,τι δεν ήταν υπακοή και ήταν ανώφελο, δηλ. να μη μιλάει, να στέκεται όρθιος και να μένει στον ήλιο. Αυτές είναι δυσκολίες που κουράζουν και πειράζουν το ανθρώπινο σώμα και δεν φέρνουν τον άνθρωπο πιο κοντά στον Allah.

قال الخطابي: “قد تضمن نذره نوعين: الطاعة والمعصية، فأمره النبي بالوفاء بما كان منها مِنْ طاعة وهو الصوم، وأن يترك ما ليس بطاعة من القيام في الشمس، وترك الكلام، وترك الاستظلال بالظل، وذلك أن هذه الأمور مشاق تُتعب البدن وتؤذيه، وليس في شيء منها قُربة إلى الله تعالى

Ο Oukba bin Amir, συνοδός του Προφήτη, αφηγείται τα εξής: η αδελφή μου ορκίστηκε να πάει για προσκύνημα περπατώντας ξυπόλυτη και μου ζήτησε να ρωτήσω τον Προφήτη για αυτό. Τον ρώτησα και μου είπε: «Ας περπατήσει και ας ιππεύσει». Το αφηγείται ο Imam Bukhari.

عن عقبة بن عامر  قال: (نذرَتْ أختي أن تمشي إلى بيت الله الحرام حافية، فأمرتني أن أستفتي رسولَ الله فاستفتيتُه، فقال: لِتمشِ ولْتركبْ) رواه البخاري

Σχολιάζει ο καδής Iyad το περιστατικό λέγοντας: “Ο λόγος του Προφήτη: ας περπατήσει και ας ιππεύσει, είναι φανερό πως έρχεται σε αρμονία με την άλλη ρήση όπου είπε: ο Allah δεν έχει καμιά ανάγκη να ταλαιπωρεί αυτός τον εαυτό του. Με άλλα λόγια, ό,τι είναι σκέτη ταλαιπωρία για το σώμα, δεν δεσμεύει τον πιστό. Γιατί αυτό δεν φέρνει τον πιστό πιο κοντά στον Allah.”

قال القاضي عياض🙁لتمش ولتركب) ظاهر مع ما جاء في الحديث الآخر: (إن الله غنى عن تعذيب هذا نفسه) وأمره أن يركب: أنه لا يلزم ما فيه تعذيب للنفس، لكن كل ما

ذهب فيه المشقة على نفسه فلم يلزمه، إذ ليس فيه قُربة

 

Σε άλλο περιστατικό, μπαίνει ο Προφήτης στο Τζαμί και βλέπει ένα σχοινί να κρέμεται ανάμεσα σε δυο κολόνες του. Ρωτάει τον λόγο της ύπαρξής του. Του λένε πως η σύζυγος Ζαΐναμπ το κρέμασε ώστε, όταν κουραστεί από την προσευχή, να πιάνεται από αυτό. Εδώ ο Προφήτης λέει: «Όχι. Λύστε το. Ας προσεύχεται κάποιος από σας όσο είναι δραστήριος και ικανός και όποτε κουραστεί ας καθίσει». Το αφηγείται ο Imam Bukhari.

عن أنس بن مالك قال: (دخل النبي فإذا حبل ممدود بين الساريتين (عمودين)، فقال: ما هذا الحَبْل؟ قالوا: هذا حبل لِزَيْنَب، فإذا فترت تعلقت، فقال النبي: لا. حلّوه. لِيُصَلِّ أحدكم نشاطَه، فإذا فَتَرَ فليقعد) رواه البخاري

Εδώ σχολιάζει ο γνώστης Ibn Houbaira λέγοντας: «Αυτή η προφητική ρήση περιλαμβάνει την οδηγία προς τον κάθε πιστό πως δεν επιτρέπεται να υποβάλει τον εαυτό του στο να βαρεθεί τη λατρεία του Allah. Έχει και την έννοια πως όποιος κουραστεί από τη λατρεία, κάθεται και ξεκουράζεται και δεν υποβάλει τον εαυτό του σε δοκιμασίες».

ابن هبيرة: “في هذا الحديث من الفقه ألا يجوز للعبد أن يعرض نفسه لأن يضجر مِنْ عبادة الله تعالى.. وفيه: أن مَنْ فتر عن العبادة قعد ولم يكابد نفسه

ο γνώστης Ibn Battal λέει για την ίδια ρήση: «Η υπερβολή στις λατρείες είναι ανεπιθύμητη επειδή οδηγεί στη νωθρότητα και στην πλήξη. Δεν βλέπεις πως ο Προφήτης είπε: “Η καλύτερη πράξη είναι η μόνιμη και ας είναι λιγότερη” και δεν βλέπεις πως ο Allah λέει: “ ο Allah δεν επιφορτίζει σε καμία ψυχή κάποιο έργο πέρα των δυνατοτήτων της” Quran. 2.286.

 ابن بطال: “إنما يكره التشديد في العبادة خشية الفتور وخوف الملل، ألا ترى قوله: (خير العمل ما دام عليه صاحبه وإنْ قَلَّ)، وقد قال تعالى: {لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا}(البقرة:286)”

Ο Προφήτης επισκέφτηκε έναν άνδρα που αδυνάτησε τόσο πολύ που έγινε σαν μικρό πουλί. Τον ρώτησε ο Προφήτης: “Μήπως ζήταγες τίποτα από τον Allah; Ο άνδρες απάντησε: Ναι. Έλεγα στον Allah: Ω Allah, ό,τι τιμωρία μου έχεις γράψει για τη μετά θάνατον ζωή, ας μου τη φέρεις στον σημερινό αυτό κόσμο. Ο Προφήτης απάντησε: ύψιστος είναι ο Allah (έκφραση που δηλώνει έκπληξη ή θαυμασμό) δεν το αντέχεις αυτό. Ας έλεγες: Ω Allah χάρισε μου ένα καλό σε αυτόν τον εγκόσμιο κόσμο και ένα καλό στον μετά θάνατον κόσμο και προστάτεψε με από τα βάσανα της κόλασης”. Ο άνδρας έκανε την προσευχή που του είπε ο Προφήτης και ανάρρωσε. Το αφηγείται ο Imam Mouslim.

ـ عن أنس بن مالك (أنَّ رَسولَ الله صلى الله عليه وسلم عَادَ رَجُلًا مِنَ المسلمين قدْ خَفَتَ فَصَار مِثْل الفَرْخ فقال له رسولُ الله صلى الله عليه وسلم: هلْ كُنْتَ تَدْعُو بشَيء، أَوْ تَسْأَلُهُ إيَّاه؟ قالَ: نَعَمْ، كُنْتُ أقول: اللَّهُمَّ ما كُنْتَ مُعَاقِبِي به في الآخِرة، فَعَجِّلْه لي في الدنيا، فقال رَسولُ الله صلى الله عليه وسلم: سُبْحَانَ الله! لا تُطِيقُه أَوْ لا تَسْتَطِيعُه أَفلَا قُلْتَ: اللَّهُمَّ آتِنَا في الدُّنْيَا حَسَنة، وفي الآخرة حَسَنَة، وَقِنَا عَذَابَ النَّار، قال: فَدَعَا اللهَ له فَشَفَاه) رواه مسلم

Ο γνωστός λόγος «όσο υποφέρεις, τόση αμοιβή θα πάρεις», δεν σημαίνει πως η ταλαιπωρία είναι αυτή κάθε αυτή σκοπός του πιστού. Σκοπός είναι να γίνει η καλή πράξη και σε περίπτωση που συνοδεύεται από ταλαιπωρία, τότε η αμοιβή είναι μεγαλύτερη.

Ο Προφήτης μας αποκαλείται “ο Προφήτης του ελέους”.

Λέει το Quran: «Μα δεν σε στείλαμε παρά μόνο ως έλεος για όλους τους ανθρώπους». Quran. 21.107.

{وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إلاَّ رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ}

(الأنبياء:107)

Τέλος, λέει ο Προφήτης: «Ω άνθρωποι! Δεν είμαι παρά ένα έλεος που στάλθηκε σε σας).

عن أبي هريرة أن النبي قال: أيها الناس إنما أنا رحمة مهداة