Το Ισλάμ ως κάλεσμα προς μια ασφαλή κοινωνία
Επειδή το Ισλάμ είναι ένα κάλεσμα προς την ευτυχισμένη ζωή, ήταν λογικό η κύρια πηγή του, το Κοράνι, να έχει πολλές αναφορές στη καλή ηθική και τους καλούς τρόπους.
Όποιος διαβάσει το Κοράνι βρίσκει πως έχει πάρα πολλά εδάφια που καλούν με πολύ εύλογο τρόπο, τους ανθρώπους να έχουν ως γνώμονα στη ζωή τους, τις έννοιες της ηθικής, της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης και την αποφυγή όλων των αντιθέτων αρνητικών χαρακτήρων.
Σημαντικό κανόνα μαθαίνουμε από το Κοράνι για την ατομική ευθύνη των ανθρώπων απέναντι στις πράξεις τους. Λέει το Κοράνι : «… όντως ο Αλλάχ δεν αλλάζει την κατάσταση των ανθρώπων αν δεν αλλάζουν, οι ίδιοι, ό,τι έχουν μέσα στις ψυχές τους.» (Κοράνι. 13.11.)
Το Ισλάμ θεωρεί πως έχει μια ανθρώπινη αποστολή, η οποία είναι η δημιουργία ενός πιστού, ευγενικού και καθαρού ανθρώπου με καλά χαρακτηριστικά και καλούς τρόπους που φέρεται έντιμα στους συνανθρώπους του και τον πλανήτη όπου ζει.
Λέει ο Προφήτης Μουχάμμαντ, ειρήνη σ’ αυτόν: « Μα δεν στάλθηκα παρά μόνο για να ολοκληρώσω-τελειοποιήσω τις αρετές της ηθικής».
Ανάμεσα στις πολλές αρετές που είχε αποκτήσει ο Προφήτης Μουχάμμαντ, ειρήνη σ’αυτόν, το Κοράνι επαινεί την ηθική και τις καλές συμπεριφορές του. Λέει συγκεκριμένα: « Όντως κατέχεις μια ύψιστη ηθική.» (Κοράνι. 68.04). Με άλλα λόγια, “Είσαι παράδειγμα προς μίμηση με τους άριστους χαρακτήρες που κατέχεις και την άψογη συμπεριφορά σου προς τους συνανθρώπους σου.”
Τήρηση των δεσμεύσεων
Το Κοράνι καλεί τους πιστούς σε απόλυτο σεβασμό και τήρηση των υποσχέσεων και των δεσμεύσεων τους.
Λέει : «… και να τηρείτε-σέβεστε την υπόσχεση. Γιατί θα ερωτηθείτε για αυτήν. » (Κοράνι. 17. 34). Δηλαδή ο Αλλάχ θα σας εξετάσει την ημέρα της Κρίσης, κατά πόσο τηρούσατε τα λόγια και τις δεσμεύσεις σας.
Σε άλλο εδάφιο, το Κοράνι θέτει τη τήρηση των δεσμεύσεων ως αναγκαίο χαρακτήρα των πιστών.
Λέει αναφέροντας τους χαρακτήρες των πιστών : «… είναι αυτοί που διατηρούν πιστά ό,τι τους εμπιστεύεται και τηρούν τίμια τις υποσχέσεις τους» (Κοράνι. 70. 32).
Αποτρέποντας τους «ξερόλες» .
Είναι ένα ατόπημα στο οποίο πέφτει πολύς κόσμος. Ο πιστός άνθρωπος θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός σε ό,τι λέει και να μη τολμήσει ποτέ να πει ανακρίβειες και αμφιλεγόμενες πληροφορίες.
Λέει το Κοράνι: «… και να μην λες κάτι που δεν ξέρεις με σιγουριά. Γιατί είστε υπεύθυνοι για την ακοή, την όραση και την καρδιά σας, αλλά και για όλες τις αισθήσεις σας. » (Κοράνι. 17. 36.).
Το Ισλάμ επιπλήττει ακόμα τους αλαζόνες που δείχνουν υπεροψία και ανωτερότητα έστω και με το βηματισμό τους.
Λέει σχετικά: «…και να μην βαδίζεις στη γη με υπεροψία και αλαζονεία» (Κοράνι. 17. 37.).
Ούτε σπατάλες ούτε τσιγκουνιές-φιλαργυρίες
Το Ισλάμ δίνει πολλή σημασία στην ισορροπημένη ζωή. Καλεί τους πιστούς του να είναι λογικοί, ισορροπημένοι, και μετριοπαθείς σε όλες τις συναλλαγές τους.
Λέει το Κοράνι: « και να μην κάνεις το χέρι σου δεμένο στο λαιμό σου (σε ένδειξη φιλαργυρίας) αλλά ούτε και να το απλώνεις τελείως (φτάνοντας στη σπατάλη) ώστε να μην καταλήξεις αξιοκατάκριτος- και λυπημένος.» (Κοράνι. 17. 29).
Να είστε δίκαιοι ακόμα και με τους εχθρούς σας:
Δεν είναι απλό ζήτημα να ζητάς από έναν άνθρωπο να είναι δίκαιος με κάποιον αντίπαλο ή εχθρό του. Το Ισλάμ όμως, επιμένει πως αυτό πρέπει να γίνεται, ώστε η κοινωνία να μείνει ανθρώπινη και ασφαλής.
Λέει το Κοράνι: «… Κι όταν μιλάτε να είστε δίκαιοι και ας πρόκειται για κάποιον συγγενή σας» (Κοράνι 6. 152.). το Κοράνι μας θέλει να είμαστε ακριβοδίκαιοι όταν κρίνουμε κάτι ή κάποιον και ας είναι δικός μας άνθρωπος, ώστε να μην χάνεται το δίκαιο και να γίνει γνωστή η αλήθεια.
Το Κοράνι λέει σχετικά: « Ω εσείς που πιστεύετε: να είστε, προς ικανοποίηση του Αλλάχ, δίκαιοι όταν κάνετε μαρτυρίες. Και ας μην σας ωθήσει ένα τυχόν σας μίσος προς κάποιους ανθρώπους σε αδικία εις βάρος τους. Να είστε δίκαιοι, αυτό είναι πιο κοντά στη ευσέβεια.» (Κοράνι. 5. 8.).
Σε άλλο εδάφιο το Κοράνι συνοψίζει πάρα πολλές αρετές και αποτρέπει τους οπαδούς του από πολλές ανήθικες πρακτικές.
Λέει σχετικά: «Ο Αλλάχ διατάζει δικαιοσύνη, αγαθοεργία και βοήθεια προς τους συγγενείς και αποτρέπει από κάθε άσεμνη πράξη και κάθε αδικία, παρανομία και κατάχρηση». (Κοράνι. 16. 90.).
Λέει επίσης: «… και έλαβα την εντολή (του Αλλάχ) να είναι δίκαιος όταν σας κρίνω-δικάσω» (Κοράνι. 42. 15.).
Αλληλοβοήθεια και συνεργασία στις αγαθοεργίες και στις καλές πράξεις.
Λέει το Κοράνι: «…Να συνεργάζεστε στην αγαθοεργία και την θεοσέβεια και να μην συνεργάζεστε στα αμαρτήματα και την εχθρότητα-επιθετικότητα». (Κοράνι. 5. 2.).
Σχετικά με τις αδικίες, το Ισλάμ αποτρέπει τους πιστούς του από το να πράξουν την οποιαδήποτε αδικία ή κακία εις βάρος κάποιου συνανθρώπου τους.
Λέει σχετικά: «… όσοι αδικούν θα μάθουν τι κατάληξη τους περιμένει.» (Κοράνι. 26. 227.). λέει επίσης: «όποιοι παραβαίνουν τα όρια που έχει θέσει ο Ίδιος ο Αλλάχ είναι οι άδικοι.» (Κοράνι. 2. 229).
Ειλικρίνεια σε κάθε περίπτωση
Όπως επιμένει στο δίκαιο, το Ισλάμ επιμένει και στην ειλικρίνεια. Λέει το Κοράνι: «Ω εσείς που πιστεύετε να είστε θεοσεβείς και να είστε μαζί με τους ειλικρινείς.» (Κοράνι. 9. 119.).
Ενώ για το ψεύδος λέει: «Ο Αλλάχ δεν καθοδηγεί (στο δρόμο Του) όποιον είναι παραβάτης και ψεύτης» (Κοράνι. 40. 28.).
Δείχνοντας υπομονή στις δυσκολίες και τις συμφορές
Επειδή η ζωή μας δεν είναι πάντα ευχάριστη και επειδή ο καθένας από μας αντιμετωπίζει στη ζωή του προβλήματα και συμφορές, πρέπει ο κάθε πιστός να έχει ένα όπλο που τον βοηθάει σε τέτοιες καταστάσεις. Αυτό το όπλο είναι η υπομονή που βασίζεται στη βαθιά πίστη ότι όλα είναι στα χέρια του Αλλάχ και πως δείχνοντας υπομονή, δείχνουμε τη πίστη μας στον Αλλάχ και στη Σοφία Του. Επίσης, με την υπομονή αυτή αναμένουμε ανάλογη ανταμοιβή από τον Δημιουργό μας.
Λέει το Κοράνι: « Να το λάβετε υποψιν πως θα δοκιμάζεστε με κάποιο φόβο, κάποια πείνα και κάποια συμφορά στις περιουσίες, στις ψυχές και στους καρπούς σας. Και να αναγγέλλεις χαρμόσυνα νέα στους υπομονητικούς. Σε εκείνους που αν πάθουν κάποια συμφορά λένε: Εμείς ανήκουμε στον Αλλάχ και σ’ αυτόν επιστρέφουμε». (Κοράνι. 2. 155-157.).
Για την ισλαμική κοινωνία το Ισλάμ έθεσε σοβαρούς και αυστηρούς κανόνες αλληλοσεβασμού ανάμεσα στα άτομα και τις ομάδες της. Λέει σχετικά: « Ω εσείς που πιστεύετε: να μην κοροϊδεύει κάποια ομάδα ανδρών μια άλλη ομάδα ανδρών, γιατί ενδέχεται η δεύτερη ομάδα να είναι καλύτερη από την πρώτη. Ούτε μια ομάδα γυναικών να κοροϊδεύει κάποια άλλη ομάδα γυναικών, γιατί ενδέχεται η δεύτερη να είναι καλύτερη από την πρώτη. Και ας μην συκοφαντείτε ο ένας τον άλλον, ούτε να αλληλο-προσβάλλεστε με προσβλητικά παρατσούκλια, είναι – πράγματι- μια κακή ονομασία αφού έχετε γίνει πιστοί. Κι όποιοι δεν μετανιώσουν είναι άδικοι. Ω εσείς που πιστεύετε: να αποφεύγετε πολλές υποψίες. Γιατί κάποιες υποψίες αποτελούν αμαρτίες. Και μην κατασκοπεύετε ο ένας τον άλλον, ούτε να δυσφημήσετε ο ένας τον άλλον.» (Κοράνι. 49. 11-12.).
Λέει επίσης: « Ευσέβεια δεν είναι να στρέφετε τα πρόσωπά σας ανατολικά και δυτικά. Ευσέβεια είναι εκείνοι που πιστεύουν στον Αλλάχ και στην Έσχατη Μέρα, στους Αγγέλους, στο Βιβλίο και στους προφήτες, είναι εκείνοι που προσφέρουν από την περιουσία τους – παρόλο που την αγαπάνε – στους συγγενείς τους, στα ορφανά, στους απόρους, στους οδοιπόρους, και τους ζητιάνους και για απελευθέρωση σκλάβων. Είναι αυτοί που εκτελούν την προσευχή, που καταβάλλουν τη Ζακάτ, και αυτοί που κρατούν την υπόσχεσή τους, όταν την δίνουν, είναι ειδικά εκείνοι που είναι υπομονετικοί στις δοκιμασίες και στις νόσους και την ώρα της μάχης. Εκείνοι είναι, που πιστεύουν πραγματικά και εκείνοι είναι οι ευσεβείς.» (Κοράνι. 2. 177.).