Η υγεία και η φροντίδα της στο ισλαμικό πολιτισμό 4
Η μετάφραση των ιατρικών βιβλίων από τους μουσουλμάνους:
Η κατάκτηση άλλων χωρών και λαών από τους μουσουλμάνους, δεν τους εμπόδισε να μάθουν από εκείνους τους λαούς, μεταφράζοντας τα επιστημονικά τους έργα στη δική τους γλώσσα, κάτι που αποδείχτηκε σανίδα σωτηρίας για εκείνα τα έργα και για την ανθρωπότητα, για να μην χαθούν στο έρεβος του Μεσαίωνα. Στην εποχή των Ομεϊάδων και Αββασίδων είχαν μεταφραστεί εκατοντάδες βιβλία. Ο Χανίν Ιμπν Ισαακ λ.χ. μετάφρασε μόνος του επτά από τα βιβλία του Ιπποκράτη και δεκάξι βιβλία του Γαληνού.
Οι ιατροί των μουσουλμάνων όμως δεν σταμάτησαν στη μεταφορά των επιστημών άλλων λαών στη γλώσσα τους, αλλά πρόσθεσαν και τη δική τους συμμετοχή. Μια συμμετοχή που χαρακτηρίζεται από τις βάσιμες μεθόδους: την επιστημονική έρευνα, την ελευθερία της γνώμης και τη χρήση των εγχρώμων διαγραμμάτων και εικόνων. Γι αυτό, τα βιβλία τους αποτέλεσαν σημείο αναφοράς και βασική παραπομπή για τους ιατρούς και τους φοιτητές της Ιατρικής για πολλούς αιώνες.
Οι συγγραφείς που άφησαν σημαντικά βιβλία στο κλάδο της Ιατρικής ήταν πάρα πολλοί. Ο ιστορικός Ιμπν Αμπί Ουσέιμπια είχε δημιουργήσει ένα ολόκληρο τόμο με τα ονόματά τους.
Ο Μοντγκόμερι Γουάτ αναφέρει πως, μέσα σε πέντε αιώνες (800-1300), εβδομήντα επιστήμονες, μουσουλμάνοι χριστιανοί και εβραίοι, έχουν καταγράψει τα έργα τους στο κλάδο αυτό σε βιβλία.(10) Ανάμεσά τους «Οι δέκα λόγοι για τον οφθαλμό» του Χανίν Ιμπν Ισαάκ, η «Λέπρα» του Ιωχάννα Ιμπν Μασαουέ, ο «Ιατρικός κήπος» του Τζεμπρίλ Ιμπν Μπαχταϊσούα και ο «Παράδεισος της Ιατρικής» του Αλί Αλ Τάμπαρι, ο οποίος θεωρείται η πιο παλιά αραβική εγκυκλοπαίδεια Ιατρικής.
Εκείνη την εποχή μεσουρανούσε ο αποκαλούμενος (Γαληνός των Αράβων), ο Αμπού Μπακρ Ιμπν Ζακαρία Αλ Ράζι, ο οποίος έγραψε γύρω στα 56 βιβλία. Το πιο περίφημο από αυτά ήταν το «Αλ χάουι – το περιεκτικό», μια ιατρική εγκυκλοπαίδεια σε δέκα τόμους.
Για τους ευρωπαίους ήταν πολύ γνωστό το βιβλίο του Αλί Ιμπν Αμπάς Αλ Ματζούσι, ιατρού του χαλίφη Ασαντ Αλ Ντάουλα. Ο συγγραφέας ακολούθησε στο βιβλίο του το παράδειγμα του «Αλ χάουι». Το σύγγραμμα αποτελείται από δέκα τόμους στη θεωρητική ιατρική και άλλους δέκα στην πρακτική.
Ο ιατρός και φιλόσοφος, γνωστός ως Δεύτερος Διδάσκαλος (μετά από τον Αριστοτέλη), Αλ Χουσείν Ιμπν Αμπντάλλα Ιμπν Σινά (γνωστός στη Δύση ως Αβικέννας), άφησε στην ανθρωπότητα τον «Κανόνα της Ιατρικής», ο οποίος είναι πέντε βιβλία σε ένα. Τα βιβλία αυτά ήταν για πολύ καιρό το “ευαγγέλιο της Ιατρικής”, όπως είχε γράψει ο σερ Γουίλιαμ Όσλερ. Ο Αβικέννας έγραψε επίσης την εγκυκλοπαίδεια «Αλ Σιφά- η θεραπεία» σε 18 τόμους.
Ο Αβικέννας ήταν ο πρώτος ιατρός που χρησιμοποίησε υποδόριες ενέσεις και περιέγραψε τις ψυχοσωματικές διαταραχές του στομαχιού. Είχε επίσης περιγράψει τη μηνιγγίτιδα.
Ιατρικές σχολές:
Οι μεγάλοι ιατροί και χειρουργοί συνήθιζαν να κάνουν μαθήματα και διαλέξεις στους φοιτητές και αποφοίτους ιατρικών σχολών και να τους εξετάζουν για να τους χορηγηθούν τα πιστοποιητικά που θα τους επέτρεπαν να εξασκήσουν το επάγγελμα του ιατρού. Κανείς δεν μπορούσε να εξασκήσει την Ιατρική πριν περάσει από ορισμένες εξετάσεις, παρουσιάσει μια διατριβή, αποκτήσει άδεια υπογεγραμμένη από γνωστούς καθηγητές και δώσει τον όρκο του Ιπποκράτη μπροστά στο γενικό επόπτη του κράτους.
Οι σχολές της Ιατρικής συνήθως ιδρύονταν στο πλαίσιο των πανεπιστημίων, όπως η σχολή που ιδρύθηκε ως τμήμα του πρώτου πανεπιστήμιου της Βαγδάτης (Αλ Μοστανσερία).
Το ισλαμικό κράτος έδινε μεγάλη σημασία στους φοιτητές της Ιατρικής, δαπανώντας πολλά για τις σπουδές και την κοινωνική πρόνοιά τους. Διάλεγε τους καλύτερους ιατρούς για να τους προετοιμάσει για αυτό το ανθρωπιστικό επάγγελμα. Μόνο στη διάρκεια της ηγεμονίας του αββασίδη χαλίφη Αλ Μούκταντα, ορκίστηκαν πάνω από 900 εξειδικευμένοι ιατροί.