Η υγεία και η φροντίδα της στο ισλαμικό πολιτισμό 3

Το πρώτο νοσοκομείο στην ισλαμική Αίγυπτο: 

Μετά από την ίδρυση της πόλης Αλ Κατγία, ο κυβερνήτης της Αιγύπτου ’χμαντ Ιμπν Τουλούν έχτισε το πρώτο νοσοκομείο δίπλα στο τζαμί που φέρει το όνομά του ως σήμερα. Μαζί με τα δυο χαμάμ του, το ανδρικό και το γυναικείο.

 

Όταν πέρασε ο περιηγητής Ιμπν Τζουμπέιρ από  το Κάιρο, έκανε μια λεπτομερή περιγραφή του εν λόγω νοσοκομείου και του πλούσιου έργο που προσέφερε στην κοινωνία.(6)

 

Η μετατροπή των  παλατιών των Φατιμίδων σε νοσοκομεία:

 

Ο καθηγητής Αμπντέλ Μούνιμ Μάτζιντ, στο βιβλίο του «Η ιστορία  του ισλαμικού  πολιτισμού», μας παραπέμπει στο βιβλίο «Τα σχέδια» του Αιγυπτίου ιστορικού Μακρίζι (1364-1442), ο οποίος έγραψε για το νοσοκομείο του Σαλαντίν στη Αίγυπτο, πως ήταν ένα πρώην ανάκτορο των Φατιμίδων, το οποίο είχε χωριστεί σε θαλάμους ανδρών και γυναικών, με υπηρέτες και νοσοκόμους/ νοσοκόμες  για να τους φροντίζουν, ενώ είχε και μια πτέρυγα για τους ψυχασθενείς, με σιδερένια κάγκελα και με ειδικούς ιατρικούς λειτουργούς.

 

Τα  τμήματα του νοσοκομείο Καλαοούν:

 

Το μεγάλο νοσοκομείο του Καλαοούν, αποτελούνταν από τμήματα -τα περισσότερα για τη θεραπεία του πυρετού- και ένα οφθαλμολογικό τμήμα, χειρουργείο και αίθουσα διδασκαλίας. Περιείχε ακόμη και μια βιβλιοθήκη, ένα φαρμακείο, τζαμί και δεξαμενή νερού. (7)

 

Τα  αριστούργημα του Μαρακές:

 

Στο βιβλίο του «Ιστορία του Μαρόκου», ο ιστορικός Μαράκεσι περιγράφει το νοσοκομείο του Μαρακές που ίδρυσε ο εμίρης Ιακόμπ Αλ Μανσούρ με τα εξής λόγια: «δεν νομίζω να υπάρχει παρόμοιο του νοσοκομείου της πόλης του Μαρακές, που ανέγειρε ο εμίρης Αλ Μανσούρ, σε ολόκληρο τον κόσμο, διότι έχει διαλέξει το καλύτερο μέρος της πόλης και ανέθεσε την ανέγερσή του στους καλύτερους οικοδόμους και τεχνίτες. Έδωσε οδηγίες να περιβάλλεται από οπωροφόρα και ανθοφόρα δένδρα, με τρεχούμενο νερό σε όλα τα κτήρια. Το πανάκριβο στρώσιμο και επίπλωσή του, είναι πέρα από κάθε περιγραφή». (8)

 

Τα  ιατρικά επιτεύγματα  του ισλαμικού  πολιτισμού:

 

Ο Δρ. ’χμαντ Φουάντ Πάσα, στο βιβλίο του «Η επιστημονική κληρονομιά του ισλαμικού  πολιτισμού», σχετικά με τα επιτεύγματα του πολιτισμού της Ισλαμικής Ιατρικής, γράφει τα εξής: «Ο αραβο-ισλαμικός πολιτισμός ήταν ο μοναδικός φάρος κατά τον Μεσαίωνα, ο οποίος πλημμύρισε με το φως του όλο τον κόσμο. Αυτός ο πολιτισμός είχε εντυπωσιάσει τη Δύση σε μεγάλο βαθμό, μέχρι που οι δυτικοί θεώρησαν τους επιστήμονες του ισλαμικού κόσμου δασκάλους τους, σε όλους τους κλάδους της γνώσης. Τα συγγράμματά τους αποτελούν έως σήμερα απόδειξη των αυθεντικών εφευρέσεων και ανακαλύψεών τους· επιτευγμάτων που τα έχουν ληστέψει και αμφισβητήσει πειρατές της επιστήμης και κακεντρεχείς μισαλλόδοξοι. Αυτό ξεκίνησε πριν καν αρχίσει η εποχή της Αναγέννησης και συνεχίζεται έως σήμερα.

 

Ανάμεσα στα επιτεύγματα που  αναφέρονται στο βιβλίο αυτό είναι η εισαγωγή των εμπειρικών επιστημονικών μεθόδων στην έρευνα και τη συγγραφή επιστημονικών έργων, η επικύρωση του συστήματος εξειδίκευσης στην Ιατρική, η θεώρηση της ανατομίας και συγκριτικής ανατομίας ως βάση για τη μελέτη όλων των κλάδων της Ιατρικής. Επίσης το να μην επιτρέπεται η εξάσκηση της Ιατρικής σε άτομα που δεν έχουν περάσει συγκεκριμένες θεωρητικές και πρακτικές εξετάσεις».(9)

 

Κατά την ηγεμονία του  χαλίφη Αλ Μόντασερ, ιδρύθηκε μια ειδική υπηρεσία, στην οποία  αναγράφονταν τα ονόματα όλων όσοι ασχολούνταν με την Ιατρική και τη Φαρμακοποιία. Όταν τύχαινε να γίνει κάποιο επαγγελματικό λάθος από έναν ιατρό ή φαρμακοποιό, διέγραφαν το όνομα του από το συγκεκριμένο κατάλογο, τερματίζοντας τη σταδιοδρομία του.

 

Υπό την αιγίδα του ισλαμικού κράτους, οι ιατροί έκαναν αξιόλογες ιατρικές ανακαλύψεις που δεν ήταν γνωστές ως τότε. Οι επιστήμονες εκείνης της εποχής έδωσαν μεγάλο βάρος στη μελέτη των συνδρόμων και συμπτωμάτων των διαφόρων ασθενειών. Οι μουσουλμάνοι ιατροί έχουν αφήσει μια τεράστια βιβλιογραφία, της οποίας ένα μεγάλο μέρος είχε μεταφραστεί, και αποτελούσε τη βασική διδασκαλική ύλη σε πολλά πανεπιστήμια της Δύσης μέχρι και σχετικά πρόσφατα.