Friday, March 29, 2024
Γυναίκα

Οι γυναίκες και τα βακούφια στις κοινωνίες της ισλαμικής δύσης

Σάμπως έχει αφυπνίσει τη βούληση των βασιλιάδων μετά απ αυτήν, οι οποίοι πρόσθεσαν κι άλλα έργα στο τζαμί αυτό, μέχρι που έγινε προορισμός σπουδαστών και Μέκκα της επιστήμης και γνώσης

 

Μουχάμμαντ Αλ Αρναούτ

Το όνομα του μαροκινού ιστορικού και διπλωματικού ερευνητή αμπντ Αλ Χάντι Αλ Τάζι, συνδέεται με πολλά συγγράμματα, ένα από τα οποία είναι το μεγάλο έργο του “Η Διπλωματική Ιστορία του Μαρόκου” σε 10 τόμους. Από τα πιο σημαντικά του βιβλία είναι και “Η Γυναίκα στην Ιστορία του Ισλαμικού Μαρόκου” (εκδ. στην Καζαμπλάνκα το 1992).

Φτάνει να ρίξουμε μια ματιά στο κατάλογο των παραπομπών στο τέλος του βιβλίου, για να καταλάβουμε το μέγεθος της προσπάθειας που κατέβαλε ο συγγραφέας, για να ερευνήσει οποιαδήποτε πηγή που συσχετίζεται με το θέμα του βιβλίου, και για να προβάλει το σημαντικό ρόλο που έχει παίξει η γυναίκα στις κοινωνίες του δυτικού μέρους του ισλαμικού κόσμου.

Ο Τάζι μοίρασε τα κείμενα του βιβλίου ανάλογα με τους χώρους στους οποίους διέπρεψαν οι γυναίκες, όπως οι Ευεργέτιδες, οι Ουλαμάδες, οι Ιατροί, οι Επιστήμονες, οι Ποιήτριες, οι Μουσουργοί, οι Τραγουδίστριες κλπ.

Εδώ, όμως, μας ενδιαφέρει το κεφάλαιο που ασχολείται με τις Ευεργέτιδες, ή αυτές που ξόδεψαν την περιουσία τους για να χτίσουν θρησκευτικά, επιστημονικά και κοινωνικά ιδρύματα. Από τις οποίες ήταν οι αδελφές Φάτιμα και Μάριαμ Αλ Φιχρία, κόρες του Ουλεμά Μουχάμμαντ Ιμπν Αμπνταλλάχ Αλ Φίχρι Αλ Καϊρουάνι, ο οποίος εντάχθηκε στην υπηρεσία του κράτους των Ιντρίσιδων μετά από την ίδρυσή του, κατά την εποχή του Γιάχια 1ου 234-249 της Έγιρας, αφήνοντας, όταν πέθανε, σεβαστή περιουσία στις δυο κόρες του.

Η πόλη Φέζ εμφανίστηκε μαζί με το κράτος των Ιντρίσιδων ως επιστημονικό και ισλαμικό νομολογικό ίδρυμα, για να επεκταθεί πολύ γρήγορα στη συνέχεια. Οι δυο αδελφές σκέφτηκαν να συμμετάσχουν στην υποστήριξη του επιστημονικού και νομολογικού ιδρύματος. Η Φάτμα διάλεξε την δυτική πλευρά της πόλης για χτίσει το 245 το τζαμί Καραουιίν (Καϊρουανιίν στην αρχή). Το οποίο έγινε πασίγνωστο επιστημονικό ίδρυμα για πολλούς αιώνες.

Ο ιστορικός Ιμπν Χαλντούν γράφει για το ίδρυμα αυτό τα εξής: “σάμπως έχει αφυπνίσει τη βούληση των βασιλιάδων μετά απ αυτήν, οι οποίοι πρόσθεσαν κι άλλα έργα στο τζαμί αυτό, μέχρι που έγινε προορισμός σπουδαστών και Μέκκα της επιστήμης και γνώσης.

Ο Δρ. Αλ Τάζι ομολογεί, με την ταπεινοσύνη του επιστήμονα, ότι δεν έκανε την πρέπουσα προσπάθεια στη μελέτη “αυτής της όσιας, η οποία αν δεν ήταν αυτή, δεν θα έμεναν τα αραβικά γράμματα, ούτε θα άνθιζε η ισλαμική παρουσία σ εκείνα τα μέρη”, παρόλο που έχει αφιερώσει το έργο του “Το Τζαμί Καιραουιίν” (τρεις τόμοι) σ αυτό το θέμα (σ. 69).

Η αδελφή της, η Μάριαμ, διάλεξε την ανατολική πλευρά της Φεζ, την περιοχή όπου διέμεναν οι πρόσφυγες από την Ανδαλουσία, για να χτίσει το τζαμί Αλ ’νταλος, επίσης το έτος 245 Έγιρας. Το οποίο άρχισε να ανταγωνίζεται το Καραουιίν στην προσέλκυση των λογίων και των φοιτητών και το οποίο περιγράφεται από τον Ιμάμη Αλ Τζεζνάι στο βιβλίο του “Η ίδρυση της Φεζ”, όπου γράφει μεταξύ άλλων, πως “ήταν αρκετοί ουλαμάδες που δίδασκαν διάφορα θέματα σ αυτό το τζαμί, κι οι οποίοι έδιναν και συμβουλές σε ανθρώπους που τους επισκεπτόντουσαν από διάφορα μέρη της χώρας για αυτό το λόγο”.

Όμως, παρά το σημαντικό ρόλο που έπαιζαν τα δυο ιδρύματα αυτά, ο Δρ. Τάζι εξέφρασε τη λύπη του, επειδή ο ανδρικός κόσμος έχει αφανίσει τα ίχνη των δυο γυναικών, καθώς γράφει ότι “δεν βρέθηκε καμία βιογραφία της Μάριαμ και Φάτμα Αλ Φιχρία, έστω και ένα μικρό κείμενο στις πηγές του Μαγρίμπ.

Ωστόσο, η Μάριαμ άφησε τη σπουδαία βιογραφία της στο ίδρυμα της, για το οποίο ανταγωνίστηκαν σημαντικοί άνδρες και ηγέτες του έθνος, για να δώσουν σ αυτό τις διαλέξεις τους, και να γίνουν μέλη του”(σ. 73).
πηγή:   http://alhayat.com/Details/445980

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *