Tuesday, April 16, 2024
Γενικά άρθραΠολιτισμός

Είναι ο καλός μουσουλμάνος, καλός άνθρωπος;;;

Είναι συνηθισμένο στην μοντέρνα κοινωνία να ακούμε το επιχείρημα πως οι άνθρωποι δε χρειάζονται το Θεό, θρησκεία, ή αποκάλυψη για να είναι «καλοί» και να αναγνωρίζουν ηθικές αξίες σαν παραγωγικά μέλη της κοινωνίας. Είναι αλήθεια πως οι άνθρωποι έχουν κάποια στοιχειώδη ηθική γνώση που φυσικά αναγνωρίζει τις ηθικές αλήθειες όπως η αγάπη, το έλεος, και η δικαιοσύνη.

Ο Προφήτη είπε: «Αρετή είναι καλός χαρακτήρας και αμαρτία είναι ότι ενοχλεί την καρδιά σου και σιχαίνεσαι οι άνθρωποι να μάθουν για αυτό.»

Μέχρι ένα περιορισμένο σημείο, ίσως η συνείδηση του ανθρώπου μπορεί να αναγνωρίσει το καλό και το καό ως ένα βαθμό χωρίς να έχει ενημερωθεί για κάποια θεική αποκάλυψη. Οπότε απο αυτήν την άποψη ένας άνθρωπος θα μπορούσε να είναι «καλό» μέλος της κοινωνίας χωρις να είναι θρησκευόμενος ή να πιστεύει στον Θεό.

Ωστόσο, το να είναι κανείς καλός  με βάση κάποια προσωπική φιλοσοφία, δεν βασίζεται σε κάποια μεταφυσική κατανόηση της πραγματικότητας που σταθεροποιεί τα ήθη και τα εδραιώνει όταν αυτά δοκιμάζοντια. Για να τεθεί αυτό απλά, αν δεν υπάρχει Θεός να μας κρίνει, αν δεν υπάρχει κα΄ποιος θεϊκός νόμος να μας καθοδηγήσει, οι ηθικές μας επιταγές είναι απλά προτιμήσεις, και οι προτιμήσεις μπορούν να αφεθούν τη στιγμή που παύουν να είναι βολικές.

Για αυτό το λόγο, ο Μωυσής είπε στον Φαραω:

«Κι ο Μωυσής είπε: «Έχω καταφύγει (για προστασία) στον Κύριό μου και Κύριό σας απο κάθε αλαζόνα που δεν πιστεύει στην Ημέρα του Λογαριασμού.» 40:27

Ηγεμόνες σαν τον φαραώ, που δεν πιστεύουν πως ο Θεός θα τους κρίνει, αναπόφευκτα εξελίσσονται σε τυράννους. Θρησκευτικοί άνθρωποι, όμως, επίσης διαπράττουν απεχθείς πράξεις. Ωστόσο, με βάση το Ισλάμ, θρησκεία και ήθος δεν είναι ξεχωριστά. Κάποιος δε γίνεται να είναι «καλός μουσουλμάνος» και «κακός άνθρωπος» την ίδια στιγμή, καθώς η λατρεία και ο χαρακτήρας του ανθρώπου είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.

Αναφέρεται στο Κοράνι:

«Μερικοί απο τους ανθρώπους λένε: «Πιστεύουμε στον Αλλάχ κια στην Έσχατη ημέρα, αλλά δεν πιστεύουν (πραγματικά). Προσπαθούν να εξαπατήσουν τον Αλλάχ και όσους πιστεύουν, χωρίς όμως να το καταλαβαίνουν, ξεγελούν μόνο τον εαυτό τους. Στις καρδιές τους φώλιασε αρρώστια. Κι ο Αλλάχ την έχει μεγαλώσει. Κι οδυνηρή είναι η τιμωρία που τους περιμένει, γιατί έλεγαν ψέματα.» 2:8-10

«Υπάρχει ένας τύπος ανθρώπου που μιλώντας για σ’αυτόν τον κόσμο, σε γοητεύει, και επικαλείται για μάρτυρα τον Αλλάχ σ’ότι περικλείει η καρδιά του. Ενώ είναι ο πιο αδιάλλακτός απο τους εχθρούς. Μόλις όμως σου γυρίσει την πλάτη του, ο σκοπός του οπουδήποτε κι αν βρεθεί πάνω στη γη, είναι να σκορπίσει το κακό στη γη, να καταστρέφει τη σοδειά των χωραφιών και τα ζωντανά. Ο Αλλάχ όμως δεν αγαπά την καταστροφή.» 2: 204-206

Στο Ισλάμ λοιπόν η έννοια της πίστης έχει ιδιαίτερη σημασία και συμπεριλαμβάνει την ηθική πλευρά. Στο επόμενο άρθρο θα αποδειχτεί πως ο «καλός μουσουλμάνος» θα πρέπει εξ ορισμού να είναι «καλός άνθρωπος.»