Ο Προφήτης Μουχάμμαντ, ειρήνη σ,αυτόν, λέει: « το Ισλάμ δομήθηκε πάνω σε πέντε πυλώνες: η ομολογία πως ο Αλλάχ είναι ο μόνος θεός και ο Μουχάμμαντ είναι ο Προφήτης του, η εκτέλεση της προσευχής, η καταβολή της ζακάτ (ελεημοσύνη), το προσκύνημα και η νηστεία του Ραμαζανιού».
Έτσι γίνεται ξεκάθαρο πως η ελεημοσύνη είναι πολύ βασικό στοιχείο του Ισλάμ χαρακτηρίζοντας την ως «δικαίωμα του Αλλάχ στις περιουσίες τις οποίες χάρισε ο Ίδιος σε κάποιους δούλους του. Δικαίωμα το οποίο επιβάλλεται να δίνεται υποχρεωτικά στους φτωχούς και σε όσους έχουν ανάγκη». Ένας ορισμός πολύ επαναστατικός και πολύ κοινωνικός, πριν ακόμα ακουστεί το οτιδήποτε σχετικά με την κοινωνική και ανθρωπιστική αλληλεγγύη.
Το Ισλάμ λέει ξεκάθαρα: οι περιουσίες που βρίσκονται στα χέρια της ανθρωπότητας σήμερα, ανήκουν στον Αλλάχ, τον Δημιουργό μας, και είναι προσωρινά στα χέρια κάποιων ανθρώπων. Οπότε είναι υποχρέωση των πλούσιων να δείχνουν τέτοια αλληλεγγύη στο βαθμό που αποσβήνει τη φτώχεια και τη μιζέρια από την κοινωνία.
Λέει το Κοράνι: « να παίρνεις από τις περιουσίες τους μια ελεημοσύνη με την οποία τους εξαγνίζεις και τους κάνεις καλύτερους πιστούς με αυτήν. Και να κάνεις παράκληση στον Αλλάχ για λογαριασμό τους (να τους ευλογήσει). Η προσευχή σου είναι γαλήνη για αυτούς.» (Κοράνι 9.103).
Είναι ένα συγκεκριμένο καθήκον που επιβαρύνει τους έχοντες και τους κατέχοντες και ωφελεί τους έχοντες ανάγκη.
Λέει το Κοράνι μιλώντας για τους χαρακτήρες των πιστών: « … κι εκείνοι που στην περιουσία τους υπάρχει ένα αναγνωρισμένο δικαίωμα. Για τον φτωχό που ζητάει βοήθεια και για τον έχων ανάγκη. (Κοράνι. 70. 24-25).
Μια τελετή και μια υπακοή στον Δημιουργό μας
Η ζακάτ στο Ισλάμ δεν είναι μόνο μια πράξη καλοσύνης και φιλανθρωπίας. Είναι ένας πυλώνας της θρησκείας μας και μια τελετή της. Δεν είναι μια προαιρετική πράξη που αφήνεται στην κρίση του καθενός, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να εφαρμόζεται ώστε να μην υπάρχουν κοινωνικές ανισορροπίες και ταξικές διαμάχες.
Το Ισλάμ με αυτό έχει προλάβει με αιώνες τη κάθε θεωρία περί κοινωνικής αλληλεγγύης και φιλανθρωπισμού. Και παρόλο που είναι στοιχειώδες στοιχείο του Ισλάμ, αυτός που τη εφαρμόζει δεν θεωρείται πως κάνει κάποια χάρη στους φτωχούς, αλλά εκτελεί, απλώς, το δικό του καθήκον. Μια πρακτική που φροντίζει για την διατήρηση της αξιοπρέπειας των φτωχών.
Όταν ο Προφήτης, ειρήνη σ,αυτόν, έστειλε τον σύντροφό του, τον Μουάδ μπιν Τζάμπαλ, στη Υεμένη, του είπε:
– « θα συναντήσεις ανθρώπους της Βίβλου (ήταν τότε Χριστιανοί). Οπότε Να τους καλέσεις στην ομολογία πως ο μόνος θεός είναι ο Αλλάχ και πως είμαι ο Προφήτης Του.
– Εάν σε υπακούσουν τότε να τους ενημερώσεις πως ο Αλλάχ τους επέβαλε να εκτελούν 5 προσευχές το ημερονύχτιο.
– Εάν σε υπακούσουν, τότε να τους ενημερώσεις πως ο Αλλάχ τους επέβαλε μια ελεημοσύνη η οποία καταβάλλεται από τους πλούσιους τους και δίνεται στους φτωχούς τους.
– Εάν σε υπακούσουν, τότε να προσέχεις μην τους στερήσεις τα καλύτερα κομμάτια των περιουσιών τους.
– Και να αποφύγεις να αδικήσεις κάποιον και κάνει παράκληση στον Αλλάχ εναντίον σου. Γιατί η παράκληση που κάνει ένας αδικημένος φτάνει αμέσως στον Αλλάχ χωρίς κανένα εμπόδιο».
Στο τέλος του λόγου του, ο Προφήτης, ειρήνη σ’ αυτόν, λέει στον σύντροφό του να προσέχει να μην πάρει τα καλύτερα κομμάτια των περιουσιών τους, επειδή αυτό θα αποτελούσε αδικία εις βάρος των πλούσιων. Η ελεημοσύνη είναι μια πράξη ελέους και συμπαράστασης προς τους φτωχούς της κοινωνίας και δεν είναι εκδικητική πράξη προς τους πλούσιους.
Επομένως, ο κάθε πιστός μουσουλμάνους που κατέχει ένα χρηματικό ποσό ή μια συγκεκριμένη περιουσία, και πληροί τους όρους της ελεημοσύνης, πρέπει να τη καταβάλλει χωρίς καθυστέρηση και δισταγμούς. Κι αυτό το κάνει ως μια λατρεία και υπακοή στον Αλλάχ και ένδειξη ευγνωμοσύνης για όσες χαρές του έχει δώσει στη ζωή του.
Όποιος δεν το πράξει, για οποιοδήποτε λόγο, υποχρεώνεται από τις αρχές να το κάνει. Γιατί το θέμα αφορά μια φαρδιά μερίδα της κοινωνίας που αν δεν βρει τη κατάλληλη στήριξη από τους πλούσιους και από το κράτος, δεν αποκλείεται να έχει αρνητικές αντιδράσεις που σίγουρα θα ταράξουν την ασφάλεια της κοινωνίας.
Είναι μια ένδειξη του ελέους του Αλλάχ
Όντως η ελεημοσύνη είναι μια σαφής ένδειξη του ελέους του Αλλάχ προς τους ανθρώπους. Ο Αλλάχ τους έχει χαρίσει τις περιουσίες που έχουν στα χέρια τους και δεν τους ζήτησε να καταβάλλουν ελεημοσύνη εκτός αν οι περιουσίες του φτάσουν σε ένα συγκεκριμένο ποσό (που ισούται με 85 γραμμάρια του χρυσού των 24 καρατίων).
Έτσι φαίνεται πως ο Αλλάχ δίνει πολλά στους ανθρώπους που έχει πλάσει. Στη συνέχεια ζητάει από τους έχοντες και κατέχοντες μια μικρή βοήθεια προς τους φτωχούς αδελφούς τους, ένα ποσό που ισούται με 2.5%. Καταλαβαίνουμε τι ποσό είναι αν σκεφτούμε πως κάποια κράτη επιβάλλουν φόρους στους πολίτες τους που φτάνουν στο 40% των εισοδημάτων τους.
